Akut veya kronik limbal kök hücre kaybında İnsan amniyotik membranı kullanımı oldukça önemlidir. Yaygın kullanım alanları arasında Stevens-Johnson Sendromu gibi sikatrizan hastalıkları, kimyasal veya termal yanıklar ve Oküler Sikatrisyel Pemfigoid (OSP) yer alır. Bu gibi durumlarda amniyotik membran transplantasyonu, kök hücre transplantasyonu ile gerçekleştirilir. Tsubota ve arkadaşları, OSP‟de ilk insan amniyotik membran uygulamasını gerçekleştirmişler ve 11 hastanın 9'unda başarılı sonuçlar elde etmişlerdir.
Kısmi limbal kök hücre eksikliği vakalarında, Sangwan ve arkadaşları, pannus rezeksiyonunu takiben insan amniyotik membranı ile tedavi edilen dört hastada başarı gözlemlemişlerdir. Limbal kök hücre eksikliğinde hastaların %60-70'inde başarılı sonuçlar elde edilmiştir.
Pires ve arkadaşları büllöz keratopanin tedavisinde insan amniyotik membranı kullanmıştır. 55 hastadan oluşan grupta, amniyotik membran transplantasyonu sonrası epitelyal debridmanı takiben, 33 hafta sonrasında 50 hastanın ağrısının kalmadığı tespit edilmiştir.
Resim-2: Büllöz Keratopati’de Amniyotik Membran Uygulaması
(a) Post-op erken dönem. (b) Post-op 10. ay. (Rahman ve ark, 2009)
Amniyotik membran, kalıcı epitel defektlerin ve perforasyonların tedavisinde başarıyla kullanılmaktadır. Azuro-Blanco ve arkadaşları, eğer stroma ciddi şekilde inceltilmemişse amniyotik membran transplantasyonunun epitelizasyonu desteklemedeki başarısını bildirmişlerdir.
Su ve Lin, kornea perforasyonlarını başarılı bir şekilde kapatmak için amniyotik membran kullanımı üzerine çalışmışlardır. Perforasyonu kapatmak için amniyotik membran transplantasyonunun etkili bir yol olduğunu göstermişlerdir.
Resim-3: Kalıcı Epitel Defekt’de Amniyotik Membran Uygulaması
(a) Post-op erken dönem. (b)Post-op 8. ay. (Su ve Lin, 2000)
Amniyotik membran sembleferon önlenmesi ve tedavisinde kullanılmıştır. Sembleferon hastalığı konjonktivanın iltihabı sonucunda ortaya çıkan, göz küresi ile kapak arası konjoktivanın yapışmasıdır. Amniyotik membran kimyasal yaralanmaların akut fazında sembleferon oluşumunu önlemek için bir yama olarak kullanılabilir ve göz kapakları yoluyla forniklere dikilebilir. Böylece epitel defektinin ve forniks mimarisinin iyileştirilmesi sağlanabilir. Keirkhah ve arkadaşları, akut şiddetli alkali yaralanmalarda sütursuz insan amniyotik membran yaması kullanmışlar ve başarılı sonuçlar elde etmişlerdir.
Sembleferon tedavisinde kullanımına benzer şekilde insan amniyotik membranı, glokom cerrahisinde ve komplikasyonlarında yardımcı tedavi seçeneği olarak kullanılmıştır. Glokom, göz içi basıncının artması sonrasında gözün optik sinirinin hasar görmesine ve kişinin görme yeteneğini kaybetmesine neden olabilen oldukça ciddi bir göz hastalığıdır. Tedavide temel amaç, filtreleme ameliyatı sırasında yara izini azaltmak, erken veya geç sızıntıları onarmak ve kapak prosedürleri için bir örtü görevi görmektir.
Amniyotik membran, cerrahi rezeksiyonu takiben hem konjonktiva hem de kornea tümörlerinin tedavisinde kullanılmıştır. Dalla Pozza ve arkadaşları gerçekleştirdikleri çalışmada konjonktival melanomun, insan amniyotik membranının adjuvan kullanımı ile başarılı tedavisini sağlamışlardır. Defektin hızla iyileşmesi ve ardından uzun vadeli yüzey stabilitesi sağlanmıştır.
Resim-4: Konjunktival İntraepitelyal Neoplazi’de Amniyotik Membran Uygulaması
(a) Pre-op dönem. (b) Post-op 7. gün. (Dalla Pozza ve ark, 2005)
İnsan amniyotik membranları özet olarak; kornea ve konjonktiva yüzeylerinde hızlı epitelizasyon sağlar. Inflamasyon ve nedbe dokusunu azaltır.
Konjonktiva Tamirleri (Kimyasal / termal yanıklar, Pterjium cerrahisi, Periokuler yüzey neoplazileri (Bleb sızıntısı, Entropiyon düzeltilmesi, Filtran cerrahi, Konjonktiva şalazisi, Semblefaron serbestleştirilmesi, Skatrizan konjonktuvit, Soket tamiri)
Kornea Yüzey Tamirleri (Büllöz keratopati, Dirençli epitel bozukluklar, İyileşmeyen kornea ülseri, Kısmi / Tam limbal kök hücre yetmezliği, Sklera erimesi) Okuler skatrisyel pemfigoid, Stevens - Johnson sendromu.